ABS Nedir?

Bir zamanlar, arabaların kötü çapraz katlı lastikleri, arkadan çekişli ve daha az etkili kampanalı frenleri bulunuyordu. Bir dereden veya ormandan geçmek, bu zamanlarda çok daha tehlikeliydi. Günümüz dünyasında ise birkaç santim taze karlı yollarda bile eve dönerken kendinizden emin hissedebilirsiniz. Çünkü, önden çekişli aracınız, mevsime uygun mükemmel lastiklere ve genel olarak ABS olarak adlandırılan kilitlenme önleyici fren sistemine sahiptir. Ancak bu frenlerde bir sorun olduğunu sadece ABS ışığı yandığında anlayabilirsiniz. Aslında bir virajı alabilmek için yavaşlarken de önleyici fren sistemlerinde bazı garip davranışlar fark ediyorsunuzdur. Yokuş aşağı bir dönüş yapmaya çalıştığınızda da tekerlekler düz bir şekilde patinaj yapar ve direksiyon simidi ise tüm bu süreçte krank yapar.

Kısaca ABS'lerin Tarihi ve Nasıl Çalıştıkları

ABS, 2013 yılında Amerika Birleşik Devletleri’ndeki her yeni arabada gerekli ekipman haline geldi. Ancak otomobil üreticileri bunu 1980’lerin sonunda standart ekipman olarak dahil etmeye başladı. Yani, sadece son çeyrek asırlık bir süreç içerisinde yapılmış bir arabanız varsa, muhtemelen bir ABS’si vardır. Eğer aracınızda ABS varsa, bu kesinlikle bir ABS ışığınız olduğu anlamına da gelir.

ABS sensörleri, kontrolör olarak adlandırılan bir bilgisayara, araç hareket halindeyken bir tekerleğin dönmeyi bıraktığına yönelik sinyaller gönderir. Bu, frenlerin o tekerlekte kilitlendiğini gösteren bir işarettir. Kontrolör daha sonra tekrar dönmesine izin vermek amacıyla, tekerleğe, bir miktar fren hidroliği basıncını serbest bırakır. Kontrolör bunun için tekerleğe bir hidrolik valfi yönlendirir. Bu işlem, araç durana veya ayağınızı fren pedalından kaldırana kadar her saniye başına birçok kez tekrarlanır.

ABS Kontrolörü ve Fren Sistemi

ABS kontrolörü, kontağı her açtığınızda kendi kendini test etmek için açılır. Gösterge panelindeki ABS ışığı, bu kontrolör yetersiz veri aldığında ve bir hidrolik pompa veya valf yanıt vermediğinde yanar. ABS, düzgün çalışan geleneksel bir fren sistemine dayanır. Fren sisteminizin geri kalanı çalışır durumdaysa, genellikle ABS’siz normal frenlemeye devam etmelisiniz. Bu durumda yolculuğunuza devam etmek güvenlidir. Peki, sürücü eğitmeninizin, arabanız kaymaya başladığında frenleri pompalama konusunda ne yapmanız gerektiğini söylediği zamanı hatırlıyor musunuz? Endişelenmeyin, bu bilginin artık pek bir önemi yok, çünkü artık aracınız bunun için bir teknolojiye sahip. ABS teknolojisi bu frenleri bir yarış sürücüsünden bile daha hızlı pompalayabilir. Aynı zamanda da titreşen fren basıncını kilitlenen belirli tekerleklere yönlendirebilir. Arabanızın ABS’sinde sorun yaşıyorsanız, ne olursa olsun bunu en kısa sürede kontrol etmelisiniz. Çünkü, arızalı bir sistem, kilitlenmelerden çok daha kötü sonuçlar doğurabilir. ABS arızaları özellikle ihtiyacınız olmadığında veya aracınızdaki diğer güvenlik özelliklerini devre dışı bıraktığınızda frenlerinize darbe vurabilir.

ABS Işığınızın Yandığını Gördüğünüz Zaman Ne Yapmalısınız?

ABS ışığınız yanıyor. Şimdi ne olacak? İlk olarak, yanan ışığın, normal frenlerinizle ilgili sorunu gösteren ışık değil, gerçekten ABS ışığı olduğundan emin olun. Bunu ekarte etmek için önce normal fren sisteminizi kontrol etmelisiniz. Bunu anlayabileceğiniz belli başlı ipuçlarını şu şekilde sıralayabiliriz:

• Düşük bir fren pedalı veya buradan gelen taşlama sesi, fren balatalarınızı veya rotorlarınızı değiştirme zamanının geldiğini gösterebilir.
• Frenlerin hiçbirinin tek bir yerde donup kalmadığını, öylece sürekli sürüklendiklerini veya hiçbir şekilde istenmeyen fren yapmayacaklarını iki kez kontrol edin.
• Özellikle bir süredir değiştirmediyseniz, frenleme sırasında daha az sarsıcı bir titreşim hissi vardır. Bunun yerine bu titreşim hissi çarpık rotorlardan daha fazla gelebilir.
• Aşırı gıcırtılı bir fren pedalı genellikle fren hatlarında hava olduğu anlamına gelir. Bu durumda fren sisteminizin havasını almanız veya fren hidroliğini tamamen değiştirmeniz gerekebilir.

ABS ışığınız yanıyorsa iki seçeneğiniz vardır. Birincisi, ABS kontrol cihazınızı okuyacak bir ABS kod okuyucusu olan mağaza bulmaktır. Bayinizde veya bazı satış sonrası destek mağazalarında bu cihazlardan bir tane mutlaka vardır. Bir servis ücreti karşılığında bir teknisyen, kod okuyucuyu ABS kontrol cihazınıza takar. Ardından, ABS’nizde, kontrol cihazının hafızasında saklanan bir sorun kodu arayacaktır. Bu kod en azından ne tür bir sorun olabileceği konusunda size bir fikir verecektir. Bunu kendiniz teşhis etmeyi de tercih edebilirsiniz.