Haçlı ordusu Bizans İmparatorluğu’nun başkenti olan İstanbul’u işgal ettiğinde Bizans Hanedanı’nın önemli isimleri imparatorluk topraklarının dört bir yanına dağılarak kendi devletlerini kurdu. Bu devletlerden birisi de Trabzon İmparatorluğu idi. Trabzon İmparatorluğunun ilk kralı 1. Manuel Komnenos’tur. 1. Manuel Komnenos’un çeyrek asırlık hükümdarlığı süresince Trabzon şehrine en büyük armağanlarından birisi ise Trabzon Ayasofya Kilisesi olmuştur.

Kilise Fatih Sultan Mehmet’in Trabzon’u fethetmesi ile birlikte camiye dönüştürülmüş. Fakat Ruslar 1. Dünya Savaşı esnasında Trabzon’u işgal ettiklerinde yaptıkları ilk şeylerden birisi bu yapıyı tekrar kiliseye dönüştürmek olmuş. Milli Mücadele’nin başarıyla sonuçlanması neticesinde ise Trabzon Ayasofya Kilisesi 2013 senesine kadar müze olarak halka hizmet vermiş ve bu tarihten itibaren ise kilisenin ibadet bölümü yeniden cami olarak hizmete açılmıştır.

Trabzon Ayasofya Kilisesi’nin Mimarisi

Trabzon Ayasofya Kilisesi temel olarak Bizans mimarisini yansıtan en iyi örneklerden birisi. Merkezi bir kubbeye sahip yapının planı da kare haç görünümünde. Kilisesin hem kuzeyinde hem güneyinde hem de batısında revaklı kapılardan oluşan 3 farklı girişi var. Yapının devasa kubbesinin ise 12 köşesi bulunuyor. Trabzon Ayasofya Kilisesi’nin ne kadar estetik bir anlayışla inşa edildiğini ortaya koyan bir diğer önemli bulgu ise kubbelerin pandantifler ve kemerler vasıtasıyla birbirlerine sabitlenmiş olmaları.

Trabzon Ayasofya Kilisesi’ne güney cephesinde bulunan girişten girdiğinizde ise hemen üzerinizde Adem ve Havva’nın yaratılışını kabartma sanatı ile tasvir eden muhteşem bir sanat eserini göreceksiniz. Bu kabartma figürlerin üzerinde ise Trabzon bölgesinde iki buçuk asırdan fazla hüküm sürmüş Komnenos Hanedanı’nın sembolü olan tek başlı kartal motifine yer verilmiş.

Trabzon Ayasofya Kilisesi’ndeki Süslemeler

Kilisede dikkatinizi çekecek olan ilk şey dönemin mimari anlayışına uygun bir şekilde çok sayıda mozaik işlemelerle süslenmiş olması. Bununla birlikte yapıda bulunan frekslerde Hristiyanların kutsal kitabı olan İncil’de anlatılan bazı olaylar da tasvir edilmiş. Bu tasvirlerden birisinde de Hz. İsa her şeyin yaratıcısı olarak anlatılmış.

Merkezi bir anlayışla planlanan yapının taş işçiliği ve frekslerinin gizemli yapısı kendisine hayran bıraktıran cinsten. Tüm bu özellikleri Trabzon Ayasofya Kilisesi’nin sadece tarihi bir eser değil aynı zamanda çok önemli bir kültürel ve sanatsal eser olduğunu da ispatlıyor.

Trabzon Ayasofya Müzesi’ne Nasıl Gidilir?

Öncelikle yapıyı ibadet amacıyla ziyaret etmeyi düşünüyorsanız yapının ibadet için ayrılmış olan bölümlerini dilediğiniz zaman ziyaret edebileceğinizi belirtelim. Bununla birlikte yapının önemli tarihi eserlerini barındıran bölümü ise müze olarak hizmetine devam ediyor. Bu bölümü de hafta içi her gün sabah saat 9:00’dan akşamüzeri saat 17:00’a kadar ziyaret edebilirsiniz. Bir müze kartınız bulunuyorsa Trabzon Ayasofya Müzesi’ni ücretsiz girebilirsiniz. Gelelim müzeye nasıl gidebileceğinize. Trabzon Ayasofya Müzesi şehrin merkezindeki Fatih Mahallesi’nde bulunuyor. Eğer özel aracınızla gitmeyi planlıyorsanız Trabzon Merkez’den yola çıkarak Devlet Sahil Yolu üzerinden güney istikametinde ilerlemeniz yeterli olacaktır. Bir süre sonra yolun hemen sol tarafında Trabzon Ayasofya Müzesini görebilirsiniz. Emr Car Rental keyifli yolculuklar diler.