Bugün, her biri olumlu ve olumsuz yönleri olan eşi görülmemiş sayıda şanzıman çeşidi var. Tüm kısaltmaların ve şifreli açıklamaların ne anlama geldiğini bulmak göz korkutucu olabilir, ancak bu son derece karmaşık mekanik harikaların işlevleri aslında oldukça basittir. Şanzıman kutusunu açalım ve her bir şanzıman tipini benzersiz yapan şeyin ne olduğuna bir göz atalım.

1) Manuel Şanzıman

Halen kullanımda olan en basit ve en eski şanzıman türü güvenilir kılavuzdur. Bu şanzıman, motorun dönme enerjisini şanzımanın giriş miline bağlamak için sürücü ayağı tarafından modüle edilen bir sürtünmeli kavrama kullanır. Oradan, sürücünün sağ eli (veya bazı ülkelerde sol) tarafından çalıştırılan vites değiştiriciye bağlı bir senkron ve vites seçici çatal kullanılarak sabit bir vites takımı devreye alınır.

Yıllar boyunca çeşitli isimlerle geçti - manuel, vites değiştirme, standart, üç, dört, beş veya altı vitesli - ama ona ne derseniz deyin, güvenilir kılavuzun nesli tükenmekte olan bir tür olduğu inkar edilemez.

Geleceğe yönelik geride kalmış görünümüne rağmen, daha yeni ve daha karmaşık seçeneklere göre birçok avantajı vardır. Stick shift'in basitliği, diğer tüm şanzıman tiplerinden daha pahalı onarımlara ihtiyaç duyma olasılığının daha düşük olduğu anlamına gelir ve bir sorunu varsa, muhtemelen daha ucuz ve düzeltilmesi daha kolay olacaktır.

On yıllar boyunca, performans söz konusu olduğunda standart tek seçenekti ve gezegendeki hemen hemen her yarış ve spor otomobilinde bir tane vardı. Bununla birlikte, son yıllarda, çoğu üst düzey performans otomobilinde manuel, Dual-Clutch veya yarı otomatik şanzıman tarafından gölgede bırakıldı. Ancak yine de çoğu otomatik şanzımandan ve neredeyse tüm CVT şanzımanlardan daha iyi performans sunar. Ve yakıt ekonomisi de benzer bir hikâye. Yakın zamana kadar, kendi viteslerini değiştirmeyi seçen sürücüler, bunu yapmayanlara göre gözle görülür şekilde daha iyi yakıt ekonomisine sahipti. Sürekli artan vites sayılarıyla otomatikler, artık boşluğu önemli ölçüde daralttı.

Doğal sadeliği, performansı ve yakıt ekonomisinin yanı sıra, saygıdeğer vites kolu vitesi için belki de en zorlayıcı durum, sürüş deneyiminin kendisidir. Gerçek sürüş tutkunları için, eski güzel bir kılavuzda mükemmel zamanlanmış bir vites değiştirme hissini hiçbir şey yenemez.

2) Otomatik Şanzıman

Her yerde bulunan otomatik şanzıman, bugün yollarda açık ara en yaygın şanzımandır. Motorun dönme enerjisini iletmek için oldukça karmaşık bir tork konvektörü kullanır , vites geçişleri ise aracın bilgisayarı tarafından kontrol edilir ve bir planet dişli seti ve bir dizi debriyaj ve fren ile gerçekleştirilir.

Sahne arkası eylemi oldukça karmaşık olsa da, sürücünün tek yapması gereken vites seçicideki tanıdık PRNDL seçeneklerinden birini seçmek. Avantaj, elbette, basitleştirilmiş bir sürüş deneyimi ve yumuşak bir öğrenme eğrisidir. Sürüş basitliğinin tavizi mekanik karmaşıklıktır, bu da otomatik sistemi arızaya daha yatkın ve tamir etmeyi daha pahalı hale getirir.

Çoğu otomatik, performans veya yakıt ekonomisi için manuel şanzımanla eşleşemese de, modern örnekler önceki nesillerden çok daha yakındır. Bazı son model arabalar, sekiz hatta dokuz ileri vitese sahip şanzımanlarla donatılmıştır.

3) Sürekli Değişken Şanzıman (CVT)

CVT, otomatiğe benzer bir sürüş deneyimi sunar, ancak tamamen farklı bir mekanizma kullanarak çalışır. Aslında, CVT'de hiç dişli yoktur - bunun yerine, sonsuz bir oran aralığı üretmek için bir kayış ve kasnak sistemi kullanır. Aracın bilgisayarı, belirli sürüş durumu için en uygun oranı oluşturmak için kasnakların nasıl ayarlanacağına karar verir. Bu, CVT'nin birincil avantajını yaratır: yakıt ekonomisi. Başka hiçbir şanzıman türü bir CVT'den daha fazla MPG sunamaz (henüz).

Otomatikler kadar karmaşık olmadıkları için, CVT'ler arızaya ve maliyetli onarımlara (kılavuzlar kadar olmasa da) daha az eğilimlidir. En büyük dezavantajı öznel olabilir - sürüş deneyimi. Vites değiştirme olmadığından, sadece yumuşak ve kusursuz hızlanma olmadığından, CVT'ler gerçek bir sürüş tutkununun araba kullanmak yerine bir cihaz kullanıyormuş gibi hissetmesine neden olabilir.

4) Yarı Otomatik ve Çift Kavramalı Şanzımanlar

Tam otomatik ve manuel şanzıman arasında bir melez olarak düşünün. Yarı otomatik, geleneksel bir şanzımana benzer bir mekanik düzen kullanır, ancak vites değiştirmek için bir pnömatik ve aktüatör sistemi kullanır. Çift Debriyajlı Şanzımanda (DCT), hem tek hem de çift vitesler için ayrı kavramalar vardır, bu da inanılmaz derecede hızlı vites geçişlerine olanak tanır. Bu vites kutuları genellikle tam otomatik modda çalıştırılabilir veya direksiyon simidi üzerindeki kanatçıklar aracılığıyla manuel olarak kaydırılabilir.

Yarı Otomatik ve DCT şanzımanlar, saf bir kılavuzun eşleştiremeyeceği ışık hızında vites değişimleri ile üstün performans sunar. Şu anda, bu dişli kutuları esas olarak yarış ve üst sınıf spor arabalarda bulunur ve bu nedenle oldukça pahalıdır. Bu dezavantaj, daha sık ve maliyetli onarımlara yol açan aşırı karmaşıklığı ile büyütülür.